Tuesday, May 5, 2020

මූලනාම (නාම)


මූල නාම යනු සිද්ධ නාමයි. එනම් ශබ්ද ප්‍රකෘතියයි. නාමවල මුල් ස්වරූපය මේ ගණයට අයත් වේ. අනතුරුව සාදා ගන්නා සමාස නාම, තද්ධිත නාම හා කෘදන්ත නාම හැරුණු විට සෙසු නාම මූල නාමයි. ප්‍රථමයෙන් ම හටගත් නාම නිසා මේවා ප්‍රාථමික නාම යනුවෙන් ද හැඳින්වේ.

උදාහරණ - ගොන්, දෙන්, රුක්, මල් ආදියයි.

මූල නාම ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් දෙකකට බෙදේ.
01.කේවල නාම
02.සර්ව නාම

කේවල නාම -
 මිනිස්, දෙව්, රතු ආදිය උදාහරණයි. මේවා විශේෂ කොට යෙදිය හැකි අතර භින්න නාම යනුවෙන් ද හඳුන්වයි.

සර්ව නාම -
 නාමයක් වෙනුවට යෙදෙන නාම සර්ව නාමයි. අභින්න නාම යනුවෙන් ද මේවා හඳුන්වයි. එ,ත,ම ආදිය උදාහරණයි. මේවා පුරුෂත්‍රයෙහිම වරනැඟෙන අතර කේවල නාමයක් සූචනය කිරීම සඳහා බොහෝවිට යෙදේ.

නිදසුන් -
  1. ළමයා හඬයි. හේ නොනැවතී හඬයි.
  2. තෝ නොහඬවයි පියා කීය.
  3. මම හිස රුජාවෙන් පෙළෙමියි ඔහුට ළමයා කීය.
  4. සිංහල බෝධිවංශය සම්භාව්‍ය සිංහල ග්‍රන්ථයකි. එය ශ්‍රී මහා බෝධිය ගැන ලියැවුණකි.

සර්ව නාමවල ප්‍රභේද හතකි.
  1. පුරුෂ වාචක (පෞරුෂ) සර්ව නාම
  2. සූචක සර්ව නාම
  3. ප්‍රශ්න සර්ව නාම
  4. අනියම සර්ව නාම
  5. සම්බන්ධ සර්ව නාම
  6. සමුදාය සර්ව නාම
  7. අවධාරණ සර්ව නාම

පෞරුෂ සර්ව නාම
එ,ත,ම ආදි උත්තම පුරුෂ, මධ්‍යම පුරුෂ හා ප්‍රථම පුරුෂ යන පුරුෂ භේදය පැවසෙන සර්ව නාමයි.

නිදසුන් -
එ - 
  1. පියදාස යයි. හේ පෙරළා එයි.
  2. උපුලා උගන්වයි. ඕ ගුරුවරියකි.

ත -  
  1. තෝ දාගැබ් මහබෝ පිළිම වඳනෙහි.
  2. කුමරිය තී කවරෙක් ද?

ම - 
  1. බමුණු කියයි, මම කුලවතෙක්මි.
  2. කුමරිය කියයි. මම කැත දුවක්මු.

මෙහි හේ, ඕ, එය, තෝ, තී, මම යනු සර්ව නාම පදයි. ඒවා එ, , ම යන සර්ව නාමවලින් සෑදී ඇත.

සූචක සර්ව නාම
අර,තෙල,මේ ආදි දුර සූචනය හා සමීප සූචනය සඳහා යෙදෙන සර්ව නාම සූචක සර්ව නාමයි.

නිදසුන් -
සමීප සූචනය
මේ මිනිසෙකි.
මෝ වනිතාවකි.
මූ සිව්පාවෙකි.

දුර සූචනය
අර මිනිසෙකි.
අර වනිතාවකි.
තෙල දිස්වන්නේ සමන්ගිරයි.

ප්‍රශ්න සර්ව නාම
කෙ,කුම්,කවර,කො ආදි ප්‍රශ්න කරණයට යෙදෙන සර්ව නාම ප්‍රශ්න සර්ව නාමයි.

නිදසුන් -
කෙ - කෙසේ සැනසෙම් ද?
කුම් - කුමක් සිදුවේ ද?
කවර - කවරෙක් එයි ද?
කො - කො තැන ද මේ කය අරගෙන යන්නේ?

අනියම සර්ව නාම
අනියමාර්ථයක් පැවසෙන සර්ව නාම අනියම සර්ව නාමයි. ඇතැම්, කිසි, අය, ආදියයි.

නිදසුන් -
ඇතැම් - ඇතැමෙක් එති. ඇතැම්හු යති.
අය - අයෙක් නටති.
කිසි- කිසිවෙක් නිදති.

සම්බන්ධක සර්ව නාම
විශේෂ සම්බන්ධයක් දක්වන්නේ සම්බන්ධ සර්ව නාමයි.

නිදසුන් -
යම් -
  1. ඉගෙනුම ලබන්නේ යමෙක් ද හේ හික්මෙයි.
  2. හික්මෙන්නේ යමෙක් ද හේ සුදුස්සෙක් වෙයි.
  3. යම් සුදුස්සෙක් වේ ද හේ ධනය ලබයි.

සමුදාය සර්වනාම
සව්,සැම,සියලු ආදි සමූහයක් දැක්වීමට යෙදෙනුයේ සමුදාය සර්ව නාමයි.

නිදසුන් -
සුර පුරය සව් සිරියෙන් පිරෙයි.
සව් සත කෙළ පැමිණි රහල් හිමි.
සියල් ලෝ වියතුන්ට සිළුමිණිය.
බුදුරදුන්ගේ හැම ගුණ කියත් නොපිළිවන.

අවධාරණ සර්ව නාම
අවධාරණාර්ථයක් පවසන්නේ අවධාරණ සර්ව නාම යි.

නිදසුන් -
 කුසල් තෙම බිඳෙයි.

No comments:

Post a Comment

thank you

ගොපක මොග්ගල්ලාන සූත්‍රය (මජ්ඣිම නිකාය,උපරි පණ්ණාසය)

මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක්හි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිරිනිවී නොබෝ කල්හි රජගහනුවර කලන්දක නිවාපනම්වූ ...